วันศุกร์ที่ 8 ธันวาคม 2566 นายสุทิน คลังแสง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ร่วมรับฟังการบรรยายสรุปแผนการดำเนินงานการสนับสนุนการแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควันของกองทัพอากาศ พร้อมทั้งเยี่ยมชมส่วนสนับสนุนการบินควบคุมไฟป่ากองทัพอากาศ (ส่วนหน้า) โดยมี พลอากาศเอก เสกสรร คันธา เสนาธิการทหารอากาศ ให้การต้อนรับ ณ โรงเก็บอากาศยาน ฝูงบิน 601 กองบิน 6
ในการนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ร่วมรับฟังการบรรยายสมรรถนะและภารกิจของอากาศยานแต่ละแบบ และเยี่ยมชมนิทรรศการการปฏิบัติภารกิจแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควันตามวงรอบ การวิเคราะห์จุดความร้อนที่มีโอกาสเกิดไฟไหม้ การส่งสัญญาณภาพสถานการณ์ไฟป่าผ่านระบบ Video Down Link รวมถึงยุทโธปกรณ์ที่ใช้ในการปฏิบัติภารกิจ
เนื่องด้วย ห้วงเดือนมกราคมถึงเดือนเมษายนของทุกปี เป็นช่วงที่มีอุณหภูมิสูงขึ้น นำมาซึ่งสาเหตุของการเกิดไฟป่าตามธรรมชาติมีแนวโน้มทวีความรุนแรงและมีความถี่มากขึ้น และอีกสาเหตุของการเกิดไฟป่าในประเทศไทย เกิดจากน้ำมือมนุษย์ในการเก็บหาของป่าและสร้างแหล่งทำกิน โดยจากข้อมูลสถิติของการเกิดไฟป่า ปีงบประมาณ 2562-2566 พบว่าไฟป่าที่เกิดขึ้น ล้วนเกิดจากน้ำมือของมนุษย์แทบทั้งสิ้น โดยมีค่าเฉลี่ยร้อยละ 58.13 ของสาเหตุการเกิดไฟป่าทั้งหมด ดังนั้น รัฐบาลจึงจำเป็นต้องเตรียมความพร้อมรองรับภัยจากไฟป่า ซึ่งเกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี ภายใต้แผนงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดทำแผนปฏิบัติการรองรับให้สอดคล้องกับภารกิจ กองทัพอากาศ มีแนวคิดในการปฏิบัติการใช้กำลังกองทัพอากาศ เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติการบินควบคุมไฟป่าตามที่ได้รับการประสานจากศูนย์อำนวยการป้องกันและแก้ไขปัญหาไฟป่า ทั้ง 3 ระดับ โดยบูรณาการปฏิบัติการร่วมกับหน่วยงานภาคีเกี่ยวข้อง ด้วยการนำแนวความคิดการปฏิบัติการที่ใช้เครือข่ายเป็นศูนย์กลาง หรือ Network Centric Operations ผ่านระบบใช้กำลังกองทัพอากาศ โดยมีศูนย์ปฏิบัติการกองทัพอากาศ เป็นส่วนบัญชาการและควบคุม
1.การค้นหาเป้าหมายไฟป่าด้วยระบบตรวจจับ ประกอบด้วย ข้อมูลระบบตรวจจับจุดความร้อนจากดาวเทียมระบบ MODIS และระบบ VIIRS, ภาพถ่ายดาวเทียม, ภาพถ่ายทางอากาศจากการบินลาดตระเวนทางอากาศ, การรายงานจากหน่วยงานในพื้นที่ หรือแหล่งข่าวอื่น ๆ ที่เชื่อถือได้
2.การควบคุมสั่งการ ด้วยระบบบัญชาการและควบคุม (C2) โดยระบบเครือข่ายของกองทัพอากาศ
3.การบินควบคุมไฟป่า โดยการบินโปรยสารควบคุมไฟป่า และการบินทิ้งอุปกรณ์ควบคุมไฟป่า ชนิด PCAD ด้วย บ.ลำเลียง แบบ BT-67 และ C-130
4.การประเมินผลการบินทำแนวกันไฟ โดยการบินลาดตระเวนถ่ายภาพทางอากาศ ด้วยอากาศยานแบบ DA- 42 และอากาศยานไร้คนขับ แบบ Aerostar
โดยกองทัพอากาศวางแผนการฝึกบินควบคุมไฟป่ากองทัพอากาศ ระหว่าง 18-22 ธันวาคม 2566 ร่วมกับหน่วยงานภาคีที่เกี่ยวข้อง และวางกำลัง ณ กองบิน 41 จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูงในการเกิดไฟป่า โดยการฝึกบินในพื้นที่ดังกล่าว จะสร้างความคุ้นเคยและพัฒนาขีดความสามารถในการปฏิบัติการในภูมิประเทศจริง โดยวัตถุประสงค์ของการฝึกฯ คือ
1.เพื่อทบทวนขั้นตอนการปฏิบัติของหน่วยบิน และหน่วยเกี่ยวข้องอื่น ๆ ให้มีความเข้าใจขั้นตอนการปฏิบัติที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน
2.เพื่อดำรงขีดความสามารถในการปฏิบัติภารกิจควบคุมไฟป่าของนักบินและหน่วยเกี่ยวข้อง ตลอดจนเสริมสร้างความรู้ความชำนาญในการปฏิบัติภารกิจ อันจะนำมาซึ่งความปลอดภัยร่วมกัน
ทั้งนี้ วงรอบการฝึกเป็นวงรอบการปฏิบัติเดียวกันกับการปฏิบัติการจริง เริ่มตั้งแต่การวิเคราะห์จุดความร้อนที่มีโอกาสเกิดไฟป่าประจำวัน นำมาวิเคราะห์และวางแผน ร่วมกับชุดวางแผนร่วมของกองทัพอากาศ เพื่อวางแผนในการปฏิบัติการบินค้นหาไฟป่า และส่งข้อมูลให้กับศูนย์อำนวยการป้องกันและแก้ไขปัญหาไฟป่าหมอกควันและฝุ่นละออง ภาค 3 และระดับจังหวัด ซึ่งประกอบไปด้วยผู้แทนจากหน่วยงานภาคีต่าง ๆ รวมถึงการประสานข้อมูล สถานการณ์ไฟป่าหมอกควันและฝุ่นละอองกับสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 17 จังหวัดภาคเหนือ และเมื่อได้พื้นที่เป้าหมายจุดความร้อนที่มีโอกาสเกิดไฟป่าแล้ว อากาศยานแบบ DA- 42 และอากาศยานไร้คนขับ แบบ Aerostar จะทำการบินเพื่อพิสูจน์ทราบ ค้นหาพื้นที่ไฟป่า และชุดแปลความภาพถ่าย จะนำข้อมูลภาพพื้นที่เป้าหมายจากระบบ Video Down Link มาวิเคราะห์ และจัดลำดับความสำคัญของเป้าหมาย เพื่อให้อากาศยาน หรือหน่วยดับไฟป่าทางภาคพื้นทำการดับ หรือควบคุมไฟป่าต่อไป โดยกองทัพอากาศ ใช้อากาศยาน แบบ BT – 67 ในการบินทิ้งน้ำ หรือสารควบคุมไฟป่า เพื่อสร้างแนวกันไฟ และใช้อากาศยาน แบบ DA-42 และอากาศยานไร้คนขับ แบบ Aerostar ในการชี้เป้าหมาย ตรวจสอบ และประเมินผลในการปฏิบัติภารกิจ ซึ่งหลังปฏิบัติภารกิจภาคการบินเรียบร้อย ชุดวิเคราะห์จุดความร้อน และชุดวางแผนร่วม จะประเมินผลการปฏิบัติ รวมทั้งอัพเดตข้อมูลจุดความร้อน และพื้นที่ไฟป่า เพื่อให้หน่วยงานต่าง ๆ ใช้ในการวางแผนการปฏิบัติภารกิจในวันถัดไป
